Projekt Ustawy SUP po poprawkach Senatu czeka już na podpis Prezydenta. Projekt ustawy ma na celu wprowadzenie rozwiązań systemowych, w celu zmniejszenia ilości odpadów powstających z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych obecnych w środowisku naturalnym, w szczególności w środowisku morskim.

Projekt został stworzony jako regulacja krajowa wykonująca tzw. Dyrektywę SUP (Single Use Plastic), tj. Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dz. Urz. UE L 155 z 12.06.2019).

Projekt ustawy wprowadzi szereg istotnych zmian dla przedsiębiorców w zakresie gospodarowania odpadami. Przedstawiamy poniżej najważniejsze z nich.

Produkty objęte regulacją

W zakres definicji „produktu” zostały dodane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.

Produktem jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będzie produkt, który jest w całości lub części wykonany z tworzyw sztucznych i który nie został przeznaczony, zaprojektowany ani wprowadzony do obrotu, tak aby osiągnąć w ramach jego cyklu życia wielokrotne użycie przez zwrócenie go w celu powtórnego napełnienia lub ponownego użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony.

Projekt zmian w ustawie wprowadza nową definicję „wprowadzania do obrotu” oraz ustala moment, w którym wprowadzenie do obrotu będzie miało miejsce.

I tak, wprowadzaniem do obrotu będzie pierwsze dostarczenie produktu na terytorium kraju w ramach działalności gospodarczej, odpłatne albo nieodpłatne, do celów dystrybucji, konsumpcji, stosowania lub użytkowania, w tym na potrzeby własne.

Wprowadzenie do obrotu będzie definiowane jako dzień: wydania produktu z magazynu albo przekazania go osobie trzeciej – w przypadku produktu wytworzonego na terytorium kraju; wystawienia faktury potwierdzającej przywóz produktu na terytorium kraju z terytorium innego niż̇ Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo dokumentu celnego potwierdzającego przywóz produktu na terytorium kraju z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej; przywozu produktu na terytorium kraju w celu wprowadzenia do obrotu

Nowe obowiązki sprzedawców: sklepów detalicznych, hurtowni, operatorów maszyn vendingowych i punktów gastronomicznych

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą punkty sprzedaży detalicznej, handel hurtowy lub punkt gastronomiczne, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych ustawy będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, będą zobowiązani do pobrania opłaty od konsumenta nabywającego te produkty lub napoje lub żywność w tych produktach.

Do pobrania opłaty będzie również̇ obowiązany przedsiębiorca pakujący i oferujący – za pomocą̨ urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż̇ jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne – napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wymienionych w załączniku nr 6 do ustawy będących opakowaniami).

Przedsiębiorcy ci będą również obowiązani do zapewnienia dostępności opakowań́ alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych do ustawy będących opakowaniami, wytworzonych z materiałów innych niż̇ tworzywa sztuczne, w tym innych niż̇ tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub dostępności opakowań́ wielokrotnego użytku.

Zakaz wprowadzania do obrotu niektórych produktów jednorazowego użytku

Projekt ustawy wprowadza zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.

Do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych objętych zakazem wprowadzania do obrotu zalicza się̨: patyczki higieniczne, z wyjątkiem patyczków przeznaczonych do celów medycznych, sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki); talerze; słomki, z wyjątkiem słomek przeznaczonych do celów medycznych; mieszadełka do napojów; patyczki mocowane do balonów i służące do tego, aby balony się̨ na nich opierały, w tym mechanizmy tych patyczków, z wyjątkiem balonów do użytku przemysłowego lub innych profesjonalnych zastosowań, które to balony nie są rozprowadzane wśród konsumentów; pojemniki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego; kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

Obowiązki ewidencyjne sklepów detalicznych, hurtowni, operatorów maszyn vendingowych i punktów gastronomicznych

Przedsiębiorcy ci będą obowiązani do prowadzenia, w postaci papierowej albo elektronicznej, ewidencji liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych w danym roku kalendarzowym przez danego przedsiębiorcę.

Finansowanie publicznych kampanii edukacyjnych

Określona grupa przedsiębiorców wprowadzająca do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będzie również zobowiązana do finansowania publicznych kampanii edukacyjnych.

Publiczne kampanie edukacyjne obejmują̨ wszelkie działania mające na celu podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie prawidłowego postepowania z odpadami powstałymi z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędziami połowowymi stanowiącymi odpady zawierającymi tworzywa sztuczne, wspomagające osiągniecie wysokiego poziomu selektywnego zbierania tych odpadów, w tym informowanie przy wykorzystaniu środków masowego przekazu, ulotek, broszur informacyjnych i plakatów oraz organizowanie konkursów, konferencji i akcji o charakterze informacyjno-edukacyjnym.

Rozszerzona Odpowiedzialności Producenta (ROP)

Przepisy wprowadzić mają również zasadę Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) - wprowadzający na rynek produkty jednorazowego użytku zobowiązani będą do wnoszenia opłat związanych z przetwarzaniem odpadów powstałych z wprowadzonych przez nich produktów.

Ostateczne stawki opłat określone zostaną w rozporządzeniu wykonawczym. Projekt czeka na podpis Prezydenta.