Projekt ustawy o ochronie sygnalistów ciągle w powijakach. 10 kierunkowych zmian, które już są znane. Ustawodawca nie spieszy się z przedstawieniem zrewidowanego projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa – tzw. ustawy o sygnalistach. Na dziś dostępne jest raptem jedno stanowisko resortu do uwag zgłoszonych przez Związek Powiatów Polskich.
Można z niego wyczytać kierunkowe zmiany, istotne dla sektora publicznego:
- Nie zostanie doprecyzowana definicja „osoby powiązanej ze zgłaszającym”. W ocenie resortu nie jest możliwe utworzenie zamkniętego katalogu osób, a każdy przypadek należy analizować indywidualnie.
- Zostanie usunięty zapis proponowany w art. 5 ust. 3, który wyłączałby stosowanie ustawy w sytuacji, w których naruszenie prawa godzi wyłącznie w prawa zgłaszającego lub zgłoszenie naruszenia prawa następuje wyłącznie w indywidualnym interesie zgłaszającego.
- Zostanie utrzymany obowiązek utworzenia systemu zgłoszeń wewnętrznych również dla gmin poniżej 10 tys. mieszkańców.
- Przepisy zostaną tak zmodyfikowane, aby umożliwić tworzenie i obsługę wspólnego kanału wewnętrznego przez kilka gmin.
- Pozostałe jednostki samorządu terytorialnego (JST) nie będą mogły utworzyć wspólnego kanału wewnętrznego – każdy podmiot będzie musiał ustanowić własny kanał zgłoszeń wewnętrznych. Niemniej przepisy umożliwią obsługę tego kanału przez osoby trzecie – podmioty zewnętrzne.
- Zmienione zostanie brzmienie definicji „niezależnego organizacyjnie podmiotu”, który miałby zajmować się podejmowaniem działań następczych. Obecne brzmienie mogło sugerować konieczność zatrudnienia zewnętrznego podmiotu.
- Zmianie ulegnie definicja organu publicznego (art. 2 pkt. 7), przez którą będą rozumiane m.in. organy wykonawcze JST.
- Jednocześnie, zostanie usunięty zapis, który budził dużo wątpliwości, wskazujący, iż organami publicznymi są także inne organy przyjmujące zgłoszenia zewnętrzne, dotyczące naruszeń w dziedzinach należących do zakresu działania tych organów.
- Zostaną zmodyfikowane przepisy karne – choć nie jest wskazane w jakim kierunku. Można jedynie spekulować, że zostaną zastąpione karami administracyjnymi.
- Zrewidowany projekt uwzględni również zmodyfikowaną Ocenę Skutków Regulacji. Obecny nie wskazuje źródła finansowania, ani wysokości środków finansowych przeznaczonych na wdrożenie ustawy.
14 grudnia 2021 r. Marlena Maląg, Minister Rodziny i Polityki Społecznej, w odpowiedzi na interpelację poselską, poinformowała, że w związku z dużą liczbą zgłoszonych uwag otrzymanych w ramach przeprowadzonych konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień międzyresortowych przedmiotowego projektu ustawy, trwa obecnie proces ich analizy odnośnie zasadności ich uwzględnienia oraz prowadzone są prace nad nowym brzmieniem przepisów projektu ustawy, korygowanym pod wpływem zgłoszonych uwag i przekazanych stanowisk.
W związku z powyższym, a także biorąc pod uwagę konieczność przeprowadzenia kolejnych etapów procesu legislacyjnego, obecnie nie jest możliwe wskazanie terminu skierowania projektu ustawy do Sejmu RP.
Śledzimy na bieżąco prace nad ustawą i będziemy przekazywać informacje, jak tylko pojawią się kolejne odsłony prac resortu.
Przywołując temat ustawy o ochronie sygnalistów przypominamy cykl webinariów poświęconych tej tematyce, który w listopadzie 2021 r. poprowadziła Eliza Iwaniszyn.
