Ochratoksyna A (OTA) to mikotoksyna naturalnie wytwarzana przez grzyby z rodzaju Aspergillus (np. A. ochraceus), A. carbonarius) i Penicillium (np. P. verrucosum) i obecna jako zanieczyszczenie w żywności. Ochratoksyna A powstaje podczas suszenia na słońcu i przechowywania roślin uprawnych. Jej powstawaniu można zapobiegać, stosując dobre praktyki suszenia i przechowywania.
Gdzie jest obecna ochratoksyna A?
Jej obecność jest stwierdzana w różnych produktach spożywczych, w tym w zbożach, konserwach mięsnych, świeżych i suszonych owocach oraz serach. OTA jest szybko wchłaniana i dystrybuowana w organizmie, ale proces metabolizmu i wydalania zachodzi powoli, co w połączeniu z jej wiązaniem z białkami w osoczu sprawia, że dochodzi do potencjalnej kumulacji w organizmie.
Czy ochratoksyna A jest niebezpieczna?
Dostępne dane mogą sugerować, choć niejednoznacznie, że Ochratoksyna A (OTA) działa genotoksycznie poprzez bezpośrednie uszkodzenie DNA. Eksperci Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności potwierdzili, że substancja ta może działać rakotwórczo na nerki. Charakteryzując ryzyko, obliczono marginesy narażenia (MOE), który umożliwiają jednostkom oceniającym ryzyko rozważenie możliwych obaw związanych z bezpieczeństwem, wynikających z obecności w żywności i paszy substancji, które są zarówno genotoksyczne, jak i rakotwórcze. Obecność ochratoksyny A jest stwierdzana w różnych produktach spożywczych, w tym w zbożach, konserwach mięsnych, świeżych i suszonych owocach oraz serach. OTA jest szybko wchłaniana i dystrybuowana w organizmie, ale proces metabolizmu i wydalania zachodzi powoli, co w połączeniu z jej wiązaniem z białkami w osoczu sprawia, że dochodzi do potencjalnej kumulacji w organizmie. W 2020 r. ukazała się opinia naukowa Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności na temat zagrożeń jakie dla zdrowia publicznego wynikają z obecnością ochratoksyny A (OTA). Opinia EFSA dostępna jest na stronie EFSA (kliknij).
Jakie są nowe dopuszczalne poziomy ochratoksyny A w żywności?
Najwyższe dopuszczalne poziomy ochratoksyny A zostały już ustanowione dla niektórych środków spożywczych rozporządzeniem (WE) nr 1881/2006. Jednocześnie, obecność ochratoksyny A stwierdzono w środkach spożywczych, dla których nie ustalono jeszcze najwyższego dopuszczalnego poziomu, co przyczynia się do narażenia ludzi na ochratoksynę A, Komisja Europejska zdecydowała o ustanowieniu najwyższych dopuszczalnych poziomów również dla tych środków spożywczych, tj. dla suszonych owoców innych niż suszone owoce winorośli, niektórych produktów z lukrecji, suszonych ziół, niektórych składników naparów ziołowych, niektórych nasion oleistych, pistacji i proszku kakaowego.
Komisja Europejska wydała nowe Rozporządzenie nr 2022/1370 z dnia 5 sierpnia 2022 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów ochratoksyny A w niektórych środkach spożywczych.
Środki spożywcze wymienione w załączniku do Rozporządzenia, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu przed dniem 1 stycznia 2023 r., mogą pozostać w obrocie do upływu ich daty minimalnej trwałości lub terminu ich przydatności do spożycia. Rozporządzenie Komisji Europejskiej dostępne jest na stronie KE (kliknij).
Jak możemy pomóc?
Jeśli Twoja firma poszukuje skutecznego wsparcia prawnego w tym obszarze, zapraszamy do kontaktu: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
