Czekolada jest jednym z ulubionych produktów spożywczych konsumentów na całym świecie. Na rynku spożywczym możemy zaobserwować wiele rodzajów czekolady, a ona sama dodawana jest do wielu wyrobów cukierniczych, przekąsek czy słodyczy. Poszczególne wyroby czekoladowe nierzadko istotnie różnią się między sobą smakiem, jakością czy zawartością nadzienia.

Niewątpliwie, czekolada intuicyjnie kojarzy się konsumentom z kakao. W niniejszym artykule odpowiemy na pytanie czy produkt musi zawierać w swoim składzie kakao, aby mógł być sprzedawany pod nazwą czekolada? Otóż kwestia ta z prawnego punktu widzenia pozostaje nie bez znaczenia, a czekolada będąca produktem spożywczym, została szczegółowo uregulowana zarówno w prawie unijnym, jak i krajowym. Również nazewnictwo jest w tym segmencie niejednorodne, bowiem oprócz klasycznej czekolady, na półkach sklepowych możemy znaleźć także m.in. czekoladę mleczną, czekoladę śmietankową, czekoladę mleczną familijną, białą nadziewaną oraz czekoladki (pralinki) itp.

Akty prawne regulujące zagadnienia związane z czekoladą

Wymagania jakie muszą spełniać wyroby czekoladowe w zakresie jakości handlowej wyrobów czekoladowych, a także dozwolona terminologia zostały uregulowane Dyrektywą 2000/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 czerwca 2000 roku odnoszącej się do wyrobów kakaowych i czekoladowych przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Z kolei prawo krajowe wdraża ww. Dyrektywę Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej wyrobów kakaowych i czekoladowych. Etykietowaniu wyrobów czekoladowych został poświęcony również §27 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 roku w sprawie znakowania środków spożywczych.

Definicja czekolady

Zgodnie z definicją zawartą w Dyrektywie 2000/36/WE czekolada to wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 18% tłuszczu kakaowego i nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej. Powyższa definicja nie zawiera wprost słowa „kakao”, jednak można z niej wyodrębnić istotne elementy, co obrazuje poniższy schemat:

czekolada

Co to oznacza?

Zawarta w definicji czekolady masa kakaowa to substancja powstała w wyniku zmielenia i wysuszenia prażonych nasion kakaowca, uprzednio odtłuszczonych. W celu uzyskania miazgi kakaowej i tłuszczu kakaowego, ziarna kakaowca poddaje się fermentacji, suszy i rozciera. Z kolei tłuszcz kakaowy, zwany również masłem kakaowym jest otrzymywany z dojrzałych nasion kakaowca, które poddaje się dokładnemu oczyszczeniu, a następnie wytłoczeniu w wysokiej temperaturze i rozpuszczeniu. Kolejnym etapem produkcji jest konszowanie, czyli długotrwałe, intensywne walcowanie i mieszanie składników czekolady.

Definicja kakao

Zgodnie z definicją zawartą w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej wyrobów kakaowych i czekoladowych, kakao (kakao w proszku) oznacza wyrób otrzymywany ze sproszkowania ziaren kakaowych, wcześniej oczyszczonych, wyłuskanych i palonych, zawierający nie mniej niż 20 % masła kakaowego, obliczonego w zależności od wagi suchej masy, oraz nie więcej niż 9 % wody;. Wobec powyższego, ani prawo krajowe, ani unijne nie wskazują wprost, że czekolada musi zawierać w sobie kakao, choć oczywiście oba produkty są ze sobą istotnie powiązane.

Jaka jest różnica między czekoladą a kakao?

Oba produkty zostały stworzone na bazie owocu kakaowca, różni je natomiast sposób powstawania. Kakao powstaje z miazgi kakaowej, natomiast czekolada z miazgi kakaowej oraz dodanego do masy tłuszczu kakaowego. Czekolada zawiera w składzie także szereg składników, która mają za zadanie polepszenie jej smaku oraz obowiązkowo (co wynika wprost z przepisów) cukier.

Oznakowanie czekolady

Warto jednak podkreślić, iż przepisy wskazują wprost jakie wymogi musi spełnić dany produkt, aby mógł w swojej nazwie zawierać słowo czekolada, bądź kakao. Podobnie jak w przypadku stosowania przytoczonych wyżej nazw innych wyrobów czekoladowych. Reguluje to § 27 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych. Został on poświęcony właśnie kwestii oznakowania wprowadzanych do obrotu wyrobów kakaowych i czekoladowych.

Nazewnictwo wyrobów czekoladowych, nie może być stosowane w oznakowaniu produktów, które nie spełniają wymaganych warunków co do jakości. Przykładowo, niedopuszczalnym jest nazywanie „czekoladą” wyrobu tzw. czekoladopodobnego, w którym tłuszcz kakaowy został zastąpiony tłuszczem roślinnym, w ilości procentowo wyższej niż tej wskazanej przez Rozporządzeniu bądź też jako substytut wykorzystano tłuszcz roślinnym innym niż wskazują przepisy. Powyższe odnosi się także do żywności, która w składzie zawiera wyroby oznaczone jako czekoladowe, przykładowo chrupki w polewie czekoladowej muszą zawierać „prawdziwą” czekoladę.

Podsumowując, choć czekolada kojarzona jest z zawartością kakao w składzie, to jednak nie jest to warunek konieczny, aby dany produkt faktycznie móc tak nazwać. Należy podkreślić, iż zarówno czekolada, jak i kakao zostały szczegółowo uregulowane przez przepisy krajowe i unijne, o czym powinni pamiętać zarówno producenci, którzy planują wprowadzić na rynek dany wyrób czekoladowy, a także konsumenci pragnący dokonywać świadomych wyborów żywieniowych.

kompas 01

Czy zainteresował Ciebie ten temat?

Skutecznie doradzaliśmy wielu Klientom w tym obszarze prawnym - pomożemy również Tobie!

Skontaktuj się już teraz, aby uzyskać więcej informacji i umówić się z prawnikiem: